Elitescholen in België

Het privé schoolsysteem in België is een rariteit. Elitescholen worden met argusogen bekeken. In andere landen is dit fenomeen een doodgewone zaak. Zeker in Latijns & Noord-Amerika. Bijna ieder gezin daar in de middenklasse en goed werkende arbeiders, sturen hun kinderen naar privéscholen. Deze Amerikaans universiteiten vragen een inschrijvingsgeld dat vergeleken kan worden met de prijs van een af te leveren diploma, denken Belgen vaak, wat niet zo is. De prijs berust op ranking, na-schoolse kansen en de kwaliteit van het onderwijzend personeel.

In België hebben we de Vlerick Leuven Gent Management School. Wereldberoemd in het Vlaamse MBA-land. Dit jaar verloren ze 15 plaatsen in de ranking, maar ze staan nog bij de top 100 van de wereld. Duurzaam onderwijs heeft zijn prijskaartje, hoe pakt Vlerick-management School dit aan?

Een school bekijken als een kmo, het is nieuw in Belgenland. Vlerick draait een omzet van 32 miljoen en heeft 189 voltijdse medewerkers. 'Ons budget is heel wat kleiner dan die van de Europese medespelers zoals London Business School of Insead in Frankrijk' zegt de directeur van Vlerick-Leuven-Gent management School. Door besparingen en een goed huisvaderbeleid kon de school vorig jaar uitbreiden naar Gent en Leuven. Dit met een prijskaartje van 16 miljoen euro. Brussel ligt in het vizier waarvoor 5,7 milj euro voor wordt vrijgemaakt. Het ministerie van onderwijs is stikjaloers. Volgens Vlerick is de manier dat zij management onderwijzen, ook toepasselijk op hun eigen beleid : winst reserveren en optimaal gebruik maken van twee financiële hefbomen: een lening van haar alumni en een erfenis van de oprichter André Vlerick. Het bouwfonds krijgt bij Vlerick nog steeds aandacht bij haar alumni in de vorm van een  obligatielening. 350 ex-studenten tekenden voor 2,7 milj euro. Deze lening zou door de management-school graag omgezet worden in een gift. 

Naast deze 'gift', heeft de Vlerick-School een legaat ontvangen van de weduwe van André Vlerick van 51 miljoen euro. Dat is sinds 2001 een leuk spaarpotje. De afhandeling van de erfenis duurde 10 jaar. In 2010 kreeg Vlerick-Leuven-Gent het pakketje van certificaten echt in handen. 'Ons appeltje voor de dorst’, aldus De Greve.
Door de 10 jaar achterstand heeft de school wel wat inkomsten uit deze erfenis mislopen, zeker na de forse daling van de KBC en andere bankaandelen die in het pakket zitten. Toch kan de school nu terug wat op adem komen. De jaren van crisis bracht ook hen in gevaar. Er worden elk jaar minder leerlingen ingeschreven. Een mooie ranking in de lijst van de Financial Times zou mooie reclame zijn, moest het geen mes zijn dat langs twee kanten snijdt. Een goede ranking van de MBA-opleidingen in de wereld is een moeilijk haalbare kaart, zeker in een land waar de traditie van gratis onderwijs zo hoog staat aangeschreven. Een van de pijlers van deze ranking is de salarisverhoging van de oud-studenten. Als scholen daarin meespelen en hun alumni plaatsen geven in partners zakenbanken en consultancybedrijven, krijg je statistisch een mooie curve. Het spel meespelen wil zeggen dat je je toelegt op het aantrekken van enkel zeer intelligente en ambitieuze jongeren van de bank- en financiele sector. Vlerick legt zich sinds zijn start ook toe op de recrutatie van de industriele wereld. Daar is de salarissprong heel wat kleiner. Om toch de regels van de marketing te volgen, richt Vlerick zich al een tijdje naar de BRIC-landen als recruteringsgebied. De samenwerking met de universiteit van Peking is daarbij belangrijk.

Wat kost een MBA in

• Vlerick: 27.500 euro
  
• Franse INSEAD : 51.000 euro
  
• Rotterdam School of Management: 38.000 euro
  

Deze scholen shoppen bij elkaar. Duurdere scholen kunnen betere financieringsvoorwaarden geven, waardoor zij studenten van elkaar inpikken. Alumni van INSEAD startten een bedrijf op in Londen dat goede leningsvoorwaarden uitschrijft voor het inschrijvingsgeld van MBA's in Europa. Toch mag men zich niet blindstaren op een MBA alleen als inkomstenbron. Vlerick doet veel meer. Zij halen een grote koek uit de seminaries, korte sessies en bedrijfsspecifieke opleidingen die ze organiseren voor de industrie. Hiermee houden ze hun MBA programma in stand, terwijl het vroeger omgekeerd was. De Europese MBA markt is verzadigd. Studenten trekken graag naar Zuid-Amerika, vooral voor financiële redenen. de MBA-scholen in Europa moeten daarom flexibel zijn. Maatwerk is hun nieuw speeltje. ‘We mikken daarbij op expats en kaderleden van multinationals’, zegt De Greve. De Vlerick School is een fabriek geworden van afgeleide programma’s. In brochures profileert de school zich als een marketeer van allerlei opleidingen en nieuwe producten. ‘Van off-the-shelf tot gloednieuwe oplossingen’. Er worden zelfs business games aangeboden en er is een Vlerick Gift Shop. Ook lezingen van de profesoren brengt geld in het laadje. Dat is de prijs voor onafhankelijkheid in het onderwijs.
Vlerick leert nog elke dag bij van hun collega's. Harvard Business School voert internationaal reclame rond 'EBL' of experience based learning*, wat Vlerick al jaren aanbiedt. Zij maakten er geen promotie rond, big mistake voor een management-school. Haspeslagh leert hiervan: ‘Dus niet alleen uitblinken in academische excellentie maar onszelf ook beter positioneren als een marktgedreven bedrijf.’
* EBL: leren van ervaring: profs met werkervaring, stages in topbedrijven, leren van andere CEO's en managers die in het actieve bedrijfsleven staan.